پیام خوزستان - ایسنا / «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST)، تصویری از دو ستاره در «منظومه آپپ»(Apep) را که به سوی یکدیگر شهابسنگ پرتاب میکردند، ثبت کرد.
سامانه ستارهای عجیب و غریب در منظومه «آپپ» توسط «تلسکوپ فضایی جیمز وب» در طیف نور فروسرخ ثبت شده است که از دو ستاره در حال مرگ تشکیل شده است که محتویات سوزان خود را به سوی یکدیگر پرتاب میکنند. این تلسکوپ تصویری خیرهکننده از دو ستاره در حال مرگ را که در مارپیچی از غبار پیچیده شدهاند، ثبت کرده است.
بازار ![]()
به نقل از لایوساینس، این سامانه ستارهای بسیار نادر، در فاصله تقریبی 8 هزار سال نوری از زمین در کهکشان راه شیری قرار دارد. نام آن در زمان کشف در سال 2018، به دلیل الگوی مارپیچ غبار پراکنده شده که شبیه به ماری است که دُم خود را میخورد، از خدای مصر باستان و نماد آشوب و نابودی موسوم به «آپپ» برگرفته شد.
تصویری جدید که اکنون توسط «جیمز وب» گرفته شده است، این سامانه را با جزئیات بیسابقهای ثبت کرده و نشان میدهد که نه تنها یک ستاره در حال مرگ، بلکه دو ستاره دارد، همراه با ستاره سومی که در حال بلعیدن هالههای غبار آنهاست.
«بنجامین پوپ»(Benjamin Pope) یکی از نویسندگان این مطالعه و استاد علوم داده آماری در «دانشگاه مککواری»(Macquarie) در سیدنی استرالیا میگوید: ما انتظار داشتیم «آپپ» شبیه به یکی از این سحابیهای زیبای چرخدندهای به نظر برسد، اما غافلگیر شدیم که اینطور نبود.
سحابیهایی مانند این توسط «ستارگان ولف-رایه»(Wolf-Rayet) تشکیل میشوند. این ستارگان نادر و در حال مرگ، پوسته هیدروژنی بیرونی خود را از دست دادهاند و باعث میشوند تودههایی از هلیوم، کربن و نیتروژن یونیزه شده را از درون خود به بیرون بپاشند. این ستارگان حداکثر پس از چند میلیون سال فوران، به صورت ابرنواختر منفجر میشوند، اما تا آن زمان، فشار تابشی نور آنها، اعماقشان را باز میکند و آنها را در آسمان شب به شکل یک عروس دریایی غولپیکر درمیآورد.
«ستارگان ولف-رایه» ستارگانی بسیار پرجرم با جرم بالای 20 برابر خورشید هستند. آنها همچنین بسیار روشن و داغ هستند و از این رو توجه اخترشناسان را جلب کردهاند. طیف این ستارگان نیز غیر عادی است و این خود یکی از عواملی است که آنها را از دیگر ستارگان آسمان متمایز میسازد.
این مواد فوقالعاده داغ، بهویژه غبار کربن که بعداً به مواد سیارات و مواد موجود در بدن خودمان بازیافت میشود، آنقدر داغ است که در طیف فروسرخ به شدت میدرخشد. اخترشناسان با ثبت این نورهای فروسرخ با تلسکوپ بسیار بزرگ در شیلی در سال 2018 اولین نگاه را به این سامانه انداختند. این تیم اکنون با تمرکز بر ابزار فروسرخ میانی حساس «جیمز وب» روی «آپپ»، آن را با جزئیات بیشتری ثبت کرده و نشان داده است که حتی غیرعادیتر از آنچه در ابتدا تصور میشد، است.
«پوپ» نوشت: مشخص شد که «آپپ» نه تنها یک ستاره قدرتمند است که به یک همراه ضعیفتر شلیک میکند، بلکه دارای دو «ستاره ولف-رایه» نیز است. این رقبا بادهایی با قدرت تقریباً برابر دارند و غبار را در یک مخروط بسیار وسیع پخش کرده و به شکل یک بادگیر درآوردهاند.
ستاره سوم یک غول پایدار است و وضعیت را پیچیدهتر میکند. این ستاره در حال ایجاد حفرهای در غبار پاشیده شده توسط خواهران در حال مرگ خود است. «پوپ» خاطرنشان کرد: مطالعه «آپپ» فراتر از ایجاد تصویری خیرهکننده میتواند اطلاعات بیشتری درباره چگونگی مرگ ستارگان و غبار کربنی که از خود به جا میگذارند، به ما بدهد. خشونت مرگ ستارهای، معماهایی را ایجاد میکند که برای نیوتن و ارشمیدس منطقی بود و حل و به اشتراک گذاشتن آنها یک لذت علمی است.
دانشمندان یافتههای خود را در در دو مطالعه پیشچاپ در مجله arXiv منتشر کردهاند و این مطالعات هنوز مورد داوری همتا قرار نگرفتهاند.