بزرگنمايي:

پیام خوزستان - معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: احیای دریاچه ارومیه تحقق یکی از بزرگترین وعده‌های دولت تدبیر و امید است که به میعادگاهی برای دانشمندان خارجی تبدیل شده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، عیسی کلانتری روز یکشنبه در نشست خبری ستاد احیای دریاچه ارومیه افزود: امسال آخرین سال اجرای پروژه‌های مهندسی و سخت افزاری احیای دریاچه ارومیه است، اقداماتی که از سال ١٣٩٢ آغاز شده بود که بهمن و دی ماه امسال به طور کامل به بهره‌برداری می رسند.
وی اظهار داشت: احیای دریاچه ارومیه شاید تنها پروژه ای در جهان باشد که یک دریاچه مرده را دوباره به مسیر زندگی بازگرداند که طبق برنامه تا سال ١4٠6 دریاچه به تراز اکولوژیک خود و شاید هم بیشتر خواهد رسید.
کلانتری با اشاره به تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه از سال ١٣٩٢ گفت: در مدت 6 ماه برنامه ریزی ها انجام و کارهای عملیاتی آغاز شد. البته در ابتدا مهندس مشاور کاربردی در این زمینه نداشتیم از این رو به ناچار دست به دامن دانشگاه ها شدیم که بر این اساس کنسرسیوم دانشگاهی کشور با محوریت دانشگاه صنعتی شریف و عضویت ١٣ دانشگاه برتر کشور تشکیل شد که با تلاش آنها مطالعات در 6 ماه اول کار انجام شد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه شاید اولین برنامه ریزی جامع کشور باشد، افزود: کارها تقریبا طبق زمان بندی پیش رفت البته حدود یک سال و نیم از زمان بندی عقب بودیم که علت آنهم عدم همکاری مسوولان استانی بود در حالی که مردم همکاری بسیار خوبی با ما داشتند، اگر مسوولان همکاری می کردند یک سال و نیم جلوتر بودیم.
تشکر از رییس جمهوری و سازمان برنامه بودجه
کلانتری با تشکر از رییس جمهوری و سازمان برنامه بودجه گفت: اوج هزینه های ما مصادف شد با تحریم های ظالمانه اما سازمان برنامه بودجه نهایت همکاری را با ستاد احیا انجام داد البته حمایت رییس جمهوری بسیار کمک کرد.
وی اظهار داشت: سمن هایی که در سال های ٩١ و ٩٢ برای احیای دریاچه تلاش می کردند به عنوان امنیت ملی محبوس شده بودند، در روند اجرا بسیار کمک کردند.
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: بعد از تلاش و برنامه ریزی بسیار، امسال عملیات مهندسی احیا تمام می شود، همچنین بودجه‌ای که امسال خواسته بودیم به دستور رییس جمهوری محقق شد همچنین بیش از هزار میلیارد تومان اعتبار باقیمانده هزینه عملیات اجرایی نیز تخصیص یافته است.
وی به افتتاح پروژه زاب اشاره کرد و گفت: ٣4 کیلومتر از ٣6 کیلومتر تونل زاب به پایان رسیده و دو کیلومتر باقیمانده نیز یک تا دو ماه آینده تمام می شود.
کلانتری درباره آینده ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: سال آینده که دولت فعلی به کار خود پایان می دهد، پیش بینی کردیم تا مرکز آینده پژوهی دریاچه ارومیه تشکیل شود تا به تدریج جایگزین ستاد احیای دریاچه ارومیه شود. مسئولیت این مرکز باسازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود و پس ازان مدیریت حفظ دریاچه به عهده این مرکز است.
وی گفت: از مجلس قبلی تشکر می کنیم که لایحه حفاظت از تالاب ها را تصویب کرد که براساس این لایحه تامین حقابه تالاب ها مشخص شده و مقرر شد وزارت نیرو آن را تامین کند، بیش از 70 تالاب بزرگ و نسبتا بزرگ داریم که تا یک سال گذشته هیچ گونه حقابه ای به آن ها تعلق نمی گرفت و وزارت نیرو خود را مقید به تامین آن نمی کرد و فقط با سیلاب سیراب می شدند اما بعد از تصویب این قانون سازمان حفاظت محیط زیست حقابه 38 تالاب را مشخص و به وزارت نیرو اعلام کرد و این وزارتخانه سال گذشته برای اولین بار حقابه تالاب ها را به رسمیت شناخت که امیدواریم تا پایان دولت حقابه تمام تالاب ها متوسط به بالا تامین شود.
کلانتری تاکید کرد: براساس این قانون اگر سالی با خشک سالی یا کمبود آب مواجه شویم سازمان ها و وزارتخانه های مرتبط حق ندارند حقابه تالاب را کم کنند و ان رابه بخش شرب یا کشاورزی اختصاص دهند. خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته تالاب ها دارند سر و سامان می گیرند و دیگر قربانی کمبود آب نخواهند شد.
وی درباره اینکه سئوال می شود، احیای دریاچه ارومیه به علت بارندگی بوده است، گفت: قطعا اگر آب نباشد دریاچه ای احیا نخواهد شد اما این باران در سال های گذشته نیز بوده ولی سالانه 40 سانتی متر از آب دریاچه کم می شد بنابراین به این نتیجه می رسیم که با اقدامات صورت گرفته آب موجود در حوضه و باران به دریاچه رسیده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: 11 هزار میلیارد تومان در بخش های مختلف احیای دریاچه ارومیه هزینه شده که از این میزان کمتر از 50 میلیارد تومان یعنی کمتر از نیم درصد به بخش برنامه ریزی و نظارت تخصیص داده شده است.
کلانتری با اشاره به تاثیر تحریم ها در روند احیای دریاچه ارومیه گفت: تحریم ها باعث شد درآمد کشور زیر و رو شود اما با وجود کاهش درآمدهای نفتی رئیس جمهوری نسبت به تامین اعتبار مورد نیاز برای احیای دریاچه تاکید داشت همچنین سازمان برنامه و بودجه نیز همکاری خوبی با ستاد داشت از این رو سبب شد که عملیات سازه ای احیا متوقف نشود.
وی ادامه داد: با توجه به تبخیر بالای آب در دریاچه ارومیه اگر اقدامات احیاء و تثبیت صورت نمی گرفت گرد و غبارهای نمکی شهر تبریز را فرا می گرفت به طوری که در سال 94 بخش زیادی از مردم این شهر دچار فشار خون بالا شدند بنابراین قطعا ادامه این روند کار با اهمیتی بود که باید تحت هر شرایطی انجام می شد. دریاچه ارومیه حدود 13 میلیارد تن نمک دارد یعنی به ازای هر انسان بر روی کره زمین دو تن نمک در دریاچه موجود است که اگر خشک می شد غبار نمکی مردم منطقه را آواره می کرد حتی طوری شده بود که زنبورهای عسل سال 95 نتوانستند هیچ فعالیتی داشته باشند درحالی که اگر زنبور عسل در یک منطقه چند سال فعالیت نکند کشاورزی آن بخش از بین می رود.
کلانتری تاکید کرد: این مساله برای رئیس جمهوری روشن شده بود بنابراین تلاش کرد تا اعتبار ستاد احیا به هیچ عنوان کم نشود زیرا اگر دریاچه احیا نمی شد جا به جایی شهر تبریز بیش از صدها میلیارد تومان هزینه به همراه داشت.
تصمیم ادامه ساخت سدهای نیمه کاره بعد از 1407
معاون رئیس جمهوری ادامه داد: قرار بود سدهای جدید در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه ساخته نشود و آب اضافه سدهای موجود به سوی دریاچه رها سازی شود از این رو برخی از سدها که بالای 50 درصد پیشرفت داشتند مانند سد نازلو و باراندوزچای نیمه تمام رها شد چون اجازه ساخت به آن ها را ندادیم.
کلانتری افزود: اواخر امسال یک میلیارد متر مکعب آب جدید وارد دریاچه ارومیه می شود و از سال 1407 که تراز اکولوژیک دریاچه به حد نصاب خواهد رسید، می توان 400 تا 500 میلیون متر مکعب از حقابه دریاچه را کاهش و به امور دیگر اختصاص داد، ان زمان باید بررسی شود که آیا سدهای نیمه کاره تمام بشوند یا همچنان باقی بمانند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در روند احیای دریاچه ارومیه با مردم منطقه مشکلی نداشتیم اما با مسئولان استانی بسیار مشکل داشتیم در دو سال اول با ستاد حداقل همکاری را داشتند از این رو وقت بسیاری صرف توجیه این مسئولان شد. مثلا در حوضه آبریز دریاچه چغندر قند که محصولی بسیار آب بر است کشت می کردند و آن را برای تبدیل شدن به قند به اصفهان حمل می کردند در حالی که این کار هیچ گونه توجیه اقتصادی نداشت و یک سیاست غلطی بود که دنبال می شد مثلا 400 هزار تن چغندر قند با صرف آبی به میزان سد سیلوه مصرف می شد در حالی که در نهایت پنج میلیون دلار ضرر به همراه داشت.
کلانتری ادامه داد: بسیار تلاش کردیم تا مسئولان استانی را مجاب به متوقف کردن کشت چغندرقند کنیم تا بالاخره مسئولان با ستاد همسو شدند.
معاون رئیس جمهوری درباره اینکه آیا اشتباهی در روند احیا نداشتید؟ گفت: قطعا هر کاری اشتباهاتی به همراه دارد مثلا در ابتدای برنامه ریزی ها تصمیم گرفته بودیم که 50 هزار هکتار از اراضی کشاورزی که از زرینه رود آب دریافت می کردند به صورت "نه کاشت" انجام شود و خسارت آن به کشاورزان پرداخت شود اما بعدها مشخص شد که اگر 10 درصد در مصرف آب صرفه جویی شود دیگر نیازی به اجرای این طرح نیست بنابراین هر لحظه و هر جا که اشتباهی داشتیم حتما درصدد اصلاح آن برآمدیم.
احداث جاده میانگذر جدید
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تصمیم گرفته بودیم که جاده میانگذر دومی برای دریاچه احداث کنیم این پل باید سه سال پیش اجرا می شد اما به علت کمبود بودجه به امسال موکول شد، با احداث این پل 500 متری از سمت غرب دریاچه گردش آب به 98 درصد خواهد رسید که در مدت 6 تا 7 ماه ساخت ان به پایان می رسد. احداث این پل کاهش چرخش آب ناشی پل میانگذر کلانتری را جبران خواهد کرد.
کلانتری گفت: هزینه های احیای دریاچه ارومیه تا پایان سال به اتمام می رسد و برای سال آینده شاید حدود 100 میلیارد تومان نیاز باشد و برای سال های بعد حدود 30 میلیارد تومان مورد نیاز است این در حالی است که سیاست ها در راستای احیای دریاچه ارومیه نباید تغییر کند، من نمی توانم تضمین دهم که دولت بعد نگوید که مثلا می خواهم سدها را احیا کنم حاکمیت باید مانع اجرای آن شود، در واقع آن 30 میلیارد تومان نیز هزینه مرکز آینده پژوهی دریاچه ارومیه و نظارت بر آن است.
وی ادامه داد: اگر سیاست ها تغییر نکند دریاچه تا سال 1406 قطعا احیا خواهد شد، با اقدامات صورت گرفته تا پایان اسفند ماه امسال حدود 5 میلیارد متر مکعب آب به دریاچه می رسد که با احیای کامل ان در سال 1406 حدود 14 میلیارد و 980 میلیون متر مکعب حجم آب دریاچه ارومیه خواهد بود که این حجم آب جدای از میزان تبخیر است.