بزرگنمايي:

پیام خوزستان - اهواز - نماینده کمیته ثبت پرندگان ایران در خوزستان با اشاره به ثبت 22 قطعه از پرنده حفاظت شده «خروس کولی» در دشت آزادگان، خواستار توقف مالچ پاشی نفتی در شن‌زارهای این منطقه شد و گفت: مالچ پاشی نفتی در شن‌زارهای استان باعث نابودی این زیستگاه و پرندگان کمیابی است که در آنها زندگی می‌کنند.

کرامت حافظی شنبه در گفت وگو با ایرنا با اشاره به تنوع زیستی ارزشمند استان خوزستان، افزود: بخشی از این تنوع زیستی مربوط به شن‌زارهای استان است که ضرورت حفظ این مناطق به همین شکل را الزامی می‌کند.
وی تاکید کرد: تبدیل این مناطق به درخت‌زارهای گونه مهاجم کهور آمریکایی یا مالچ پاشی به معنی نابودی زیستگاه است.
حافظی اظهار داشت: گونه‌هایی مانند خروس کولی اجتماعی، عقاب مارخور، دال معمولی، دال سیاه، انواع چکچک‌ها و گنجشک سانان، شاه بوف و ... در این مناطق هر ساله مشاهده می‌شوند که به صورت بومی یا برای زمستان گذرانی و حتی برخی برای تابستان گذرانی به این شن‌زارها می‌آیند.
وی افزود: از این میان گونه خروس کولی اجتماعی (دشتی) با بالاترین درجه حفاظتی در لیست سرخ جهانی (CR) یعنی در معرض انقراض شدید هر ساله به این مناطق برای زمستان گذرانی می‌آید، هفتم اسفند ماه امسال 22 فرد خروس کولی اجتماعی به صورت مستند در شن‌زارهای خوزستان توسط یکی از محیط بان‌های منطقه به نام سید باقر موسوی گزارش و در کمیته ثبت پرندگان ایران ثبت شده است.
حافظی اضافه کرد: اهمیت حفاظتی خروس کولی در حد یوزپلنگ آسیایی و درنای سیبری است و بعد از این درجه حفاظتی، درجه انقراض کامل از جهان است، بنابراین حضور فقط همین یک گونه می‌تواند دلیل محکمی برای جلوگیری از مالچ پاشی نفتی باشد، هر چند دلایل مخالفت با مالچ پاشی فراوان است و حتی یک دلیل عقلانی برای آن وجود ندارد.
وی ادامه داد: علاوه بر گونه‌های برجسته که بالاترین اهمیت حفاظتی جهانی را دارد، گونه در معرض تهدید و آسیب دیگری در این مناطق حضور می‌یابند که از آن جمله می‌توان به حضور هوبره اشاره کرد، همچنین در سال‌های اخیر گونه‌های کمیابی مانند چکچک سیاه سر سفید در این منطقه دیده شده که از گونه‌های کمیاب ایران است و در سال 95 این گونه پس از 115 سال در شن‌زارهای خوزستان توسط همین محیط بان دشت آزادگان ثبت شده است.
به گفته وی، تعداد فراوان دیگری از پرندگان، با توجه به اینکه این مناطق در شاهراه مهاجرت‌های جهانی شمال به جنوب و بر عکس هستند، در فصول مهاجرت از این مناطق عبور کرده و از این شن‌زارها به عنوان استراحتگاه کوتاه مدت استفاده می‌کنند، حتی با وجود گرمای فراوان برخی گونه‌ها مانند شبگرد مصری در این مناطق تابستان گذرانی می‌کنند.
این فعال محیط زیست همچنین به گونه‌های دیگر زیستگاه شن‌زاری دشت آزادگان اشاره کرد و گفت: گونه‌هایی از خزندگان مانند افعی شاخدارعربی بومی این مناطق هستند، گونه‌های فراوانی از جوندگان و پستانداران دیگر مانند آهو و کفتار راه راه که در لیست سرخ جهانی هستند و گونه‌های ارزشمند در این مناطق به صورت بومی زندگی می‌کنند.
وی با اشاره به آغاز دوباره مالچ پاشی نفتی در دشت آزادگان از هفته گذشته، تاکید کرد: شن‌زارهای خوزستان با بارندگی و پوشش گیاهی مناسب زیستگاه گونه‌های ارزشمندی از گیاهان و جانوران هستند و به هیچ وجه کانون ریزگرد نیستند اما چند سالی است بدون دلایل علمی هزینه‌های فراوان برای مالچ پاشی در این مناطق می‌شود.
حافظی اضافه کرد: منشا ریزگردهای خوزستان مراتع نابود شده؛ آبگیرهای فصلی و تالاب‌های خشک شده هستند که به علت سال‌های کم آبی و اجرای طرح های انتقال آب از سرشاخه‌های رودها، تغییر رفتار رودخانه‌ها به علت دستکاری بشر و مصارف بیش از توان رودخانه‌های خوزستان است، که باعث شدیدترین ریزگردها در سال‌های گذشته در استان بوده است، این در حالیست که ماسه و شن به علت وزن بالایی که دارد قابلیت تبدیل به ریزگرد و پراکنش صدها و هزاران کیلومتری ریزگردهای آزار دهنده که مردم خوزستان با آن آشنا هستند را ندارد.
وی ادامه داد: شن‌زارهای خوزستان که در غرب این استان در محدوده شهرستان دشت آزادگان و شوش تا استان ایلام هستند، پوشش گیاهی مناسبی دارند که اگر هم در برخی نقاط پوشش گیاهی کم شده علت آن چرای بی‌رویه دام‌ها است و بهترین راه احیای این مناطق نیز جلوگیری از دستکاری‌های بشر و جلوگیری از چرای دام است.
حافظی تصریح کرد: سازمان حفاظت محیط زیست باید هر گونه مجور مالچ پاشی برای شن‌زارهای خوزستان را چه در مناطق حفاظت شده و چه غیر از آن لغو کند و منابع طبیعی به عنوان مجری باید اقدامات سازگار با اکوسیستم و گونه‌های حیات وحش منطقه را در پیش بگیرد که بهترین آن جلوگیری از چرای دام‌ها است.
وی افزود: از سوی دیگر قوه قضائیه باید جلوی این اتلاف بیت المال در زمینه مالچ پاشی‌های خوزستان را بگیرد و اندیشمندان و فعالان محیط زیست نیز با اطلاع رسانی جلوی اقدامات غلط بشری به بهانه بیابان زدایی، را بگیرند و از آسیب بیشتر به مناطق ارزشمند کشور پیشگیری کنند.
برچسب‌ها
وزارت جهاد کشاورزی سازمان حفاظت محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان بیابان زدایی