چاپ

پیام خوزستان - سال گذشته میلادی در مجموع 35 میلیارد دلار یارانه در بخش گاز پرداخت شده که از این رقم، 12.2 میلیارد دلار معادل 40 درصد از یارانه پرداختی جهان در بخش گاز، سهم ایران بوده است.

به گزارش شانا به نقل از ایرنا، آژانس بین‌المللی انرژی گزارشی از مقدار یارانه پرداخت‌شده به حامل‌های انرژی در سال 2020 میلادی منتشر کرده که بر اساس آمار اعلام‌شده از سوی این آژانس، ایران رتبه نخست را در پرداخت یارانه انرژی جهان به خود اختصاص داده است.
ایران پارسال حدود 5 میلیارد دلار یارانه در بخش نفت، 12.5 میلیارد دلار در بخش برق و 12.2 میلیارد دلار در بخش گاز پرداخت کرده که در مجموع 29.5 میلیارد دلار یارانه به انرژی اختصاص داده است.
این در شرایطی رخ داده که مجموع یارانه پرداخت‌شده انرژی در جهان عددی حدود 181 میلیارد دلار بوده، بنابراین ایران سال گذشته میلادی 16.2 درصد از کل یارانه پرداخت‌شده به حامل‌های انرژی را به خود اختصاص داده است.
این در حالی است که در سال 2020 مقدار یارانه پرداختی انرژی در جهان 40 درصد کمتر از سال 2019 بوده و با رقمی حدود 181 میلیارد دلار به پایین‌ترین سطح از سال 2007 تاکنون رسیده است.
به عبارتی دیگر، حدود 50 میلیارد دلار کمتر از سال 2019 بوده است. در سال 2020 مقدار یارانه پرداختی انرژی در جهان 40 درصد کمتر از سال 2019 بوده و با رقمی حدود 181 میلیارد دلار به پایین‌ترین سطح از سال 2007 تاکنون رسیده بدان معنا که حدود 50 میلیارد دلار کمتر از سال 2019 بوده است.
زنگ خطر قطعی برق در زمستان
آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد در مجموع یارانه پرداخت‌شده در بخش برق در جهان سال گذشته میلادی معادل 50 میلیارد دلار بوده که از این رقم، 12.5 میلیارد دلار معادل 25 درصد سهم ایران است؛ شرایط در پرداخت یارانه انرژی به گاز بسیار بدتر است.
مجموع یارانه پرداخت‌شده به بخش گاز در سال 2020 حدود 35 میلیارد لار بوده که ایران با پرداخت 12.2 میلیارد دلار یارانه در این بخش سهمی بیش از 40 درصدی را به خود اختصاص داده است.
این در حالی است که ایران اگرچه دومین کشور دارنده ذخایر گاز جهان است و ظرفیت تولید گاز آن نیز بیش از یک میلیارد مترمکعب در روز است، اما برای تأمین سوخت زمستانی نیروگاه‌ها با مشکل روبه‌روست.
جواد اوجی، وزیر نفت نیز پیش از این با بیان اینکه پارسال حدود 160 میلیون مترمکعب در بعضی از روزهای فصل سرد به‌ویژه در استان‌های شمال و شمال شرق کشور کسری گاز داشتیم، گفت: امسال پیش‌بینی می‌کنیم که با روند رشد مصرف در کشور که 8 تا 10 درصد است، در فصل سرد تا 200 میلیون مترمکعب در روز کسری گاز داشته باشیم، به همین دلیل نشست‌های تأمین سوخت زمستانی را آغاز کردیم.
با این حال کمبود گاز در زمستان بسیار جدی است. در سال‌های گذشته نیز اگرچه دیگر قطعی گاز بخش خانگی به‌ویژه در استان‌های شمالی اتفاق نیفتاد، اما نیروگاه‌ها با کاهش گازرسانی در زمستان دست به گریبان بودند، این موضوع در کنار پایین‌ بودن بازده نیروگاه‌های کشور، زنگ خطری برای قطعی برق در زمستان است.
آمارها نشان می‌دهد زمستان پارسال در بعضی از روزها، گاز تحویلی به نیروگاه‌ها به زیر 70 میلیون مترمکعب در روز رسید، در حالی که اگر نیروگاه‌های کشور بخواهند با همه ظرفیت خود کار کنند سوختی معادل 190 میلیون مترمکعب گاز در روز نیاز دارند، بنابراین بقیه سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها در زمستان به‌وسیله سوخت مایع تأمین شده است.
با این حال نگاهی به مصرف سوخت مایع در کشور نشان می‌دهد توانایی تأمین روزانه 120 میلیون لیتر گازوئیل و مازوت برای تحویل به نیروگاه‌های کشور وجود ندارد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد تعهد روزانه تحویل سوخت مایع به نیروگاه‌ها معادل 50 میلیون لیتر در روز است، بخشی از این 50 میلیون لیتر از مخازن ذخیره‌سازی نیروگاه‌ها که در تابستان پر شده تأمین می‌شود و بخشی دیگر روزانه به نیروگاه‌ها تحویل خواهد شد بنابراین حتی اگر در زمستان گاز تحویلی به نیروگاه‌ها روزانه 100 میلیون مترمکعب در روز باشد باز هم نیروگاه‌ها با کمبودی معادل 50 میلیون لیتر سوخت در روز برای استفاده از همه ظرفیت خود روبه‌رو خواهند بود.
در پنج ماه نخست امسال روزانه 18 میلیون لیتر گازوئیل به نیروگاه‌ها تحویل شده و این در حالی است که مصرف در این بازه زمانی روزانه 12 میلیون لیتر برآورد می‌شود. در هفت ماهه بعد سال اما در حالی که مصرف به 32 میلیون لیتر در روز می‌رسد، تحویل گازوئیل 29 میلیون لیتر خواهد بود که این تراز منفی از محل ذخیره گازوئیل در پنج ماه ابتدایی سال در نیروگاه‌ها تأمین خواهد شد.
مصرف نفت کوره نیز در حالی که در پنج ماه نخست سال در نیروگاه‌ها روزانه 3 تا 4 میلیون لیتر بوده، در زمستان به 18 میلیون لیتر در روز می‌رسد.
روند افزایشی شدت مصرف انرژی اولیه
با توجه به این اعداد و ارقام مشخص می‌شود که روزانه می‌توان تا 50 میلیون لیتر سوخت مایع (شامل 32 میلیون لیتر گازوئیل و 18 میلیون لیتر مازوت) در نیروگاه‌ها مصرف کرد. نگرانی‌ها آنجا بیشتر می‌شود که مصرف گازوئیل در داخل کشور نیز رو به فزونی است، اکنون مصرف گازوئیل در بخش حمل‌ونقل کشور 70 میلیون لیتر در روز است و با توجه به ظرفیت تولید 115 میلیون لیتری پالایشگاه‌های کشور برای تولید گازوئیل، حدود 40 میلیون لیتر برای دیگر مصارف باقی می‌ماند.
براساس تراز سال 97، مصرف کنونی انرژی کشور معادل 6.3 میلیون بشکه نفت در روز است که چنانچه برنامه‌های بهینه‌سازی انجام شود، قابلیت صرفه‌جویی 50 درصدی مصرف انرژی وجود خواهد داشت.
در طول دهه‌های اخیر عرضه انرژی اولیه کشور به‌طور میانگین سالانه 3 درصد رشد داشته و با توجه به رشد تولید ناخالص داخلی سبب روند افزایشی شدت مصرف انرژی اولیه شده است، در حالی که شدت مصرف انرژی جهان در طول دهه‌های گذشته روند کاهشی داشته است.
شدت عرضه انرژی در ایران بیش از سه برابر میانگین جهانی است و ایران از نظر میزان عرضه انرژی نزدیک به کشور آلمان است، اما شدت انرژی ایران 6 برابر آلمان است. این در شرایطی است که مقدار تولید ناخالص آلمان با توجه به شاخص برابری قدرت خرید بیش از سه برابر و بدون در نظر گرفتن این شاخص 6 برابر ایران است و این اعداد نشان می‌دهد مصرف انرژی در ایران در خدمت بخش غیرمولد است.