چاپ

پیام خوزستان - اهواز - سایت خبری هورنیوز روز سه شنبه مطلبی با عنوان "چرا هلند دوسوم خوزستان است و 16 برابر ایران صادرات کشاورزی دارد" به قلم جواد عسکر منتشر کرد.
اگرچه در حال حاضر ایران با 5 میلیارد دلار صادرات کشاورزی 12.7 درصد از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است، اما این رقم در مقایسه با کشور هلند 80 میلیارد دلار، عددی بسیار پایینی است.
حمایت‌ها و مدیریت صحیح و علمی از بخش کشاورزی در هلند باعث شده است این کشور اروپایی که وسعت آن دوسوم خوزستان است توانسته 2 دوبرابر درآمد نفتی و 16 برابر صادرات محصولات کشاورزی ایران درآمد داشته باشد.
در حال حاضر کشور با خطر تحریم شدن نفتی و کاهش درآمد‌های حاصله از آن مواجه است می‌توان با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت در جهت توسعه کشاورزی و بالابردن بهره‌وری و همچنین مدیریت تا رسیدن کالا به بازار مصرف بخشی از کاهش درآمد‌های ارزی را جبران کند.
مدرن شدن آبیاری
این روز‌ها که بحث خشکسالی در کشور جدی شده براساس آمار متأسفانه هدررفت آب در بخش کشاورزی بسیار بالاتر از استاندارد جهانی است.
بنا بر گفته برخی مسئولان آب و فاضلاب نزدیک به 90 درصد آب‌های تولید شده تجدیدپذیر در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. این در حالی است که از هر متر مکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی ایران 500 گرم محصول به‌دست می‌آید که با استاندارد جهانی که 3 کیلوگرم است فاصله دارد.
ایران هم‌اکنون شاهد چالش‌های زیادی در حوزه کمبود آب است که اقتصاد کشور، عملکرد اکوسیستم و زندگی جمعیت بسیاری را تحت تأثیر قرار داده است. میانگین سالانه بارش در 70 درصد کشور حدود 250 میلیمتر است و فقط 3 درصد ایران (یا به عبارتی 4.7 میلیون هکتار از کشور) شاهد بارش سالانه 500 میلی‌متر است.
مقایسه آماری ایران و کشور‌های توسعه‌یافته نشان می‌دهد که متأسفانه بهره‌برداری از منابع آب ایران به صورت مدرن و توسعه‌یافته نیست و همین اتفاق باعث هدررفت بیش از حد آب در کشور می‌شود. در دنیا برداشت 8تن گندم از هر هکتار زراعت آبی تقریباً عادی شده است در حالی که تولید محصول از زراعت‌های دیم و آبیاری به طریق سنتی معمولاً از 5 تن در هکتار بیشتر نمی‌شود.
بر اساس نتایج سرشماری مرکز آمار، اراضی کشاورزی موجود در کشور بیش از 16 میلیون هکتار است که از این مقدار بیش از 8 و نیم میلیون هکتار سطح زیرکشت آبی است و بقیه به صورت دیم کاشته می‌شود. در حال حاضر نزدیک به 20 درصد از اراضی آبی به صورت آبیاری مدرن کشت می‌شوند و طبق اقتصاد مقاومتی باید سالانه بیش از 250 هزار هکتار از اراضی کشاورزی به آبیاری مدرن تبدیل شوند.
هنوز مشخص نیست که برنامه مدرن شدن آبیاری 250 هزار هکتار در سال در آینده چقدر محقق می‌شود، اما باید این نکته را در نظر داشت که با توجه به رشد جمعیت و بالا رفتن تقاضا در کشور و خشک شدن بخش‌های عظیمی از کشور باید روند علمی شدن کشاورزی با جدیت بیشتری پیگیری شود.
درآمد 80 میلیارد دلاری هلند
مدرنیزه شدن آبیاری و کشاورزی در کشور از یک‌سو می‌تواند مانع مهاجرت جمعیتی و از بین‌رفتن زمین‌های کشاورزی شود و از سوی دیگر می‌تواند درآمد ارزی قابل قبولی را برای کشور به همراه داشته باشد. حتی یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد بود که می‌توان درآمد‌های کشاورزی را جایگزین درآمد نفتی کرد.
مقایسه کشور هلند با ایران نشان می‌دهد با آنکه کشور هلند از لحاظ وسعت و بارندگی با دو استان گیلان و مازندران برابری می‌کند، اما از لحاظ تولید محصولات کشاورزی کشور هلند رتبه دوم صادرات محصولات کشاورزی در جهان را به خود اختصاص داده است. صادرات نزدیک به 80 میلیارد دلاری یعنی دو برابر درآمد نفتی ایران حکایت از علمی بودن و مدرن بودن کشاورزی در این کشور 17 میلیونی اروپایی است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد بزرگ‌ترین عامل موفقیت این کشور در تولید و صادرات محصولات کشاورزی وجود گلخانه‌های بزرگ نزدیک به 94 کیلومتری و برخورداری از تکنولوژی‌های مدرن و پیشرفته در این کشور است. کشاورزی هیدروپونیک و تولید بدون خاک در این کشور به طور علمی پیشرفت کرده و به همین دلیل مصرف آب و هزینه‌ها را کاهش داده است.
اگرچه تاکنون نیز دولت‌ها برنامه‌های زیادی در جهت حمایت از بخش کشاورزی ارائه کرده‌اند، اما به نظر با توجه به وسعت بالای زمین‌های کشاورزی ایران کافی نیست. دولت باید با ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت و آموزش‌های رایگان توسط جهاد کشاورزی و مدیریت همه جانبه از کاشت تا فروش محصولات در بازار‌های داخلی و خارجی جدیت بیشتری داشته باشد. متاسفانه در حال حاضر بیشتر کشاورزان توانایی مالی مدرنیزه کردن آبیاری و یا ایجاد گلخانه را به صورت شخصی ندارند و نیازمند حمایت مالی دولت هستند.