چاپ

بازار عراق فرصت اقتصادي که اغلب کشورهاي همسايه براي به دست آوردن آن رقابت مي‌کنند اما، نوع تقاضا و کيفيت کالاهاي صادراتي در به دست آوردن و تسلط بر بازار عراق نقشي تعيين کننده ايفا مي‌کند و استان خوزستان به لحاظ برخورداري از زيرساخت‌هاي لازم و ضروري براي تسهيل امر صادرات از جمله راه‌هاي زميني و دريايي مناسب، استقرار شهرهاي بزرگ از جمله» بصره و «العماره» در همسايگي خود، از موقعيت ممتازي در ميان استان‌ها و کشورهاي همسايه در زمينه صادرات و ترانزيت کالا به عراق را دارد، اما اين به آن معنا نيست که در مقوله صادرات به کشور عراق موفق عمل کرديم و چه بسا براي از دست ندادن بازار اين کشور حتي به دامپينگ مستمر متوسل شده‌ايم و اين به ضرر صنعت و توليد داخلي است.

*ترکيه رقيب ايران در بازار عراق

گفته مي‌شود کشور ترکيه به دليل قدمت روابط تجاري با عراق از فرصت‌هاي تجاري بيشتري در بازار عراق برخوردار است و به عنوان رقيب جدي ايران در بازار عراق است، اين در حالي است که با ترکيه از ظرفيت‌هاي کمتري از ايران توانسته فرصت‌هاي بيشتري را در بازار عراق به دست آورد؛، تا آنجايي که درصد سهم ترکيه در بازار عراق بيش از ايران است.

*رشد 70 درصدي صادرات به عراق در 9 ماهه سال جاري

استاندار خوزستان در نشست دي ماه سال جاري که به منظور پيگيري مصوبات سفر هيات استانداري خوزستان به بصره عراق صورت گرفت از رشد 70 درصدي ميزان صادرات غير نفتي از مرزهاي خوزستان به عراق در 9ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: رقم اين ميزان صادرات بالغ بر 900 ميليون دلار است.

اما چه ميزان از اين رقم براي خوزستان که اقلام مختلف صادراتي از جمله مصالح ساختماني، ميوه، تره بار، سبزي، صيفي‌جات و ماهي از مرزهاي آن صادر مي‌شود «آورد» اقتصادي داشته است.

*به ازاي هر تن صادرات کسب و کار و اشتغال ايجاد مي‌شود

معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خوزستان نيز در اينباره معتقد است با در نظر گرفتن دوره زماني مشخص مي‌توان به شاخص‌هاي روشن در ارتباط با امر صادرات به عراق و ميزان سود آوري آن دست پيدا کرد.

يونس‌حسين نژاديان افزود: به ازاي هر تن کالايي که از مرزهاي استان به عراق صادر مي‌شود علاوه بر اينکه براي استان درآمد ارزي ايجاد مي‌کند سبب ايجاد کسب و کار و اشتغال در پايانه‌هاي مرزي مي‌شود.

نژاديان با اشاره به فعال بودن پايانه‌هاي مرزي استان گفت: با توجه به تحريم‌هاي اعمال شده عليه ايران مي‌توان از ارتباط با عراق به صورت دو سويه استفاده کرد.

وي با ابراز اميدواري از حضور شرکت‌ها و پيمانکاران خارجي در کشور عراق گفت: حضور شرکت‌هاي خارجي فرصت مناسب را در اختيارمان گذاشت تا بتوان در شرايط تحريم بسياري از کالاهايي مورد نياز کشور را که نمي‌توان از بازار‌هاي بيت المللي تهيه کرد ازطريق عراق وارد کشور کنيم.

معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خوزستان اذعان داشت: در عراق شرکت‌هاي خارجي و پيمانکار خارجي زيادي حضور دارند بنابراين بخش خصوصي و تجار اين فرصت‌ها را بايد به خوبي شناسايي کنند.

وي با اشاره به نبود سيستم بانکي فعال در تجارت با عراق افزود: بخش قابل توجي از منابع و بودجه کشور جهت توسعه صادرات صرف مي‌شود اما به دليل فقدان سيستم بانکي رقم سود خالص صادرات به صورت دقيق مشخص نمي‌شود.

نژاديان با در نظر گرفتن اوضاع داخلي کشور عراق گفت: کاهش قيمت جهاني نفت و تصويب نشدن بودجه سال جاري (2015) سبب تعطيلي بسياري از پروژه‌ها از جمله پروژه‌هاي ساختماني در اين کشور شد.

حسين نژاديان تصريح کرد: در حال حاضر گردش پول در اين کشور ضعيف است بنابراين اين عامل سبب کاهش تقاضا از سوي تاجران عراقي شد.

اما مشاور اقتصادي استاندار خوزستان از زاويه ديگري مسئله صادرات را بررسي مي‌کند، وي با در نظر گرفتن ظرفيت‌هاي اقتصادي استان گفت: ارتباط تجاري با عراق بايد با ارزش افزوده زياد و به نفع توليد کننده داخل صادر شود.

*صادرات زير قيمت با هدف تثبيت در بازار عراق

منصور زراء‌نژاد با بيان اينکه برخي از کالاهاي صادر شده به عراق با قيمت کمتر از قيمت داخلي به دست مصرف کننده عراقي مي‌رسد گفت: براي به دست آوردن بازار کشور عراق و تثبيت موقعيت اقتصادي خودمان در آن بازار مجبوريم برخي از کالا‌ها را با قيمت کمتري به تاجر عراقي بفروشيم.

زراء‌نژاد ادامه داد: فروش برخي اقلام با قيمت کمتر به منظور به دست آوردن بازار در امر تجاري يک اصل است و به تثبيت بازار براي کشور صادر کننده کمک مي‌کند.

اين مقام مسئول اظهار داشت: بخشي از اقلام صادر شده به عراق در استان توليد مي‌شود و بخشي ديگر مربوط به صورت ترانزيتي از استانهاي ديگر وارد استان شده و از طريق مرزهاي استان وارد عراق مي‌شود. که در هر دو صورت استان خوزستان منتفع است.

*صنعت صادرات استان بدون نظارت دقيق

استان خوزستان با وجود برخورداري از شرايط مناسب براي توسعه صادرات و ترانزيت کالا به عراق، همچنان در مغتنم شمردن فرصت‌ها و موقعيت‌ها ناتوان است.

آگاه نبودن اغلب تجار ايراني با قوانين بين‌المللي، سبب مال باختن برخي از آنان شده است به گونه‌اي که تاجر ايراني براي رسيدن به پول خود تا عراق رنج سفر را به جان خريده است و اين به دليل نبود نظام مناسب براي نظارت بر کار بازرگانان است.

نياز تجار به برخي مجوز‌ها جهت صادرات به‌دليل بوروکراسي اداري با مشکلات متعددي همراه است که اين امر در نوع خود سبب کاهش انگيزه تجار است.

فعال کردن بخش خصوصي يکي از مهم‌ترين اهدافي بود که مسئولين استان در تجارت با عراق دنبال مي‌کند. اما در واقع چند درصد واحد‌هاي غير فعال صنعتي در اين تجارت فعال شد و چرخه توليد را رونق بخشيد.

صنعت صادرات در استان از ارائه راهکار و جايگزين مناسب براي کالاهايي که متقاضي ندارند يا تقاضاي آن‌ها به دليل گردش ضعيف پول در عراق همچنين عدم تصويب بودجه آن‌ها نا‌توان است.

به راستي چگونه قدرت رقابت و ظاهر شدن در بازار جهاني را پيدا کنيم.