بزرگنمايي:

پیام خوزستان - دزفول - پل ساسانی با یکهزار و 700 سال قدمت در سال های اخیر حال و روز خوشی ندارد و به علت رعایت نکردن حریم این عرصه تاریخی آسیب هایی متوجه آن شده که نیاز است مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
به گزارش ایرنا پل قدیم دزفول مهم ‌ترین اثر تاریخی این شهرستان و یکی از قدیمی ترین پل های استوار جهان است که 2 بخش شرقی و غربی این شهر را به هم وصل می کند؛ این پل در دوران گذشته یکی از راه‌ های ارتباطی منطقه جندی شاپور و سرزمین بین ‌النهرین بوده که به دستور شاپور اول پس از پیروزی بر والرین با بکارگیری اسرای رومی ساخته شده است.
پل ساسانی دزفول که با شماره 84 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته در سال های اخیر دستخوش آسیب های ناخواسته ای شده است که بدون شک اقدامات شهری در این آسیب ها دخیل بوده اند.
مدیر انجمن دوستداران و پژوهشگران گردشگری دزفول در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: پل ساسانی در معرفی بافت آجری شهر دزفول تاثیر زیادی دارد لذا ساخت و سازها در حریم این پل باید به گونه ای باشند که منظر پل را بر هم نزنند.
محمد آذرکیش افزود: کاربری فروشگاه های اطراف باید تغییر و از خدماتی به گردشگری تغییر یابد تا پل از حالت متروکه خارج و جایگاه گردشگری پیدا کند.
وی بر ضرورت ساماندهی مغازه ها و پارک های اطراف پل ساسانی دزفول تاکید کرد و افزود: هویت قدیمی ترین پل استوار جهان باید حفظ شود.
این دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه پل ساسانی دزفول نیازمند اجرای روشنایی تخصصی است، اظهار داشت: طرح روشنایی این پل توسط میراث فرهنگی در سال های اخیر ارائه شد ولی به مرحله اجرا نرسید.
وی افزود: با توجه به قدمت بالای این پل باید طرح روشنایی آن اجرا و به یکی از المان های شهری تبدیل شود تا در شب نیز نمای ویژه ای داشته باشد.
** طبق مشاهده غواصان زیر پایه های پل آسیب فراوانی دیده است
آذرکیش با بیان اینکه پایه ها و دهانه قوس های بین پایه های پل در برخی قسمت ها دچار آسیب شده اند، گفت: طبق مشاهده غواصان بیشترین خطری که پل ساسانی دزفول را تهدید می کند در قسمت زیر و پایه های پل احساس می شود.
وی اظهار داشت: پل ساسانی یکی از نمادهای عزت و افتخار کشور ما محسوب می شود ولی در سال های گذشته از سوی میراث فرهنگی کشور مورد کم توجهی زیادی قرار گرفته و در حد شایسته به آن توجه نشده است.
آذرکیش خواستار پیگیری پرونده منظر ساسانی دزفول از سوی میراث فرهنگی شد تا دزفول به یکی از مقاصد گردشگری کشور تبدیل شود.
یکی از کارشناسان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول نیز در این باره گفت: هر اقدامی که در عرصه و حریم پل صورت گیرد می تواند سلامت و ایستایی پل را تحت تاثیر قرار دهد.
وی که خواست نامی از وی برده نشود، افزود: طبق قانون از سمت جنوب یکهزار متر و از سمت شمال تا پل جدید جزو محدوده حریم پل قدیم دزفول است و تعرض به این حریم بر سلامت پل تاثیر می گذارد.
** ایجاد کانال و کاشت درختان در نزدیکی پایه ها به بافت پل آسیب می زند
این دوستدار میراث فرهنگی اظهار داشت: اجرای کانال، کاشت درختان، ساخت و سازها، غرفه ها و ساختمان های اطراف بر تغییر بستر رودخانه دز تاثیر می گذارند و علاوه بر آسیب به منظر پل در درازمدت و کوتاه مدت آسیب هایی به بافت پل وارد می کنند.
وی افزود: درختان کاشته شده در محدوده این پل از نظر عمق ریشه ها، وسعت و نوع تکثیر از بدترین نوع انتخاب شده اند زیرا ریشه این درختان در پایه پل نفوذ کرده اند.
این کارشناس اضافه کرد: گیاهان جدیدی نیز بر روی پل رشد کرده اند که شکاف ها و گسست های ایجاد شده بواسطه رشد این گیاهان به مرور زمان مقاومت سازه را تهدید می کنند.
وی با اشاره به اقدامات مرمتی پل ساسانی در دهه های اخیر گفت: مصالح ناهمگون در مرمت جداره ها استفاده شده و اصول فنی رعایت نشده است که این امر موجب اختلال در روند بارگذاری پل شده است.
** درزهای انبساط و انقباض پل ناآگاهانه پر شده اند
این کارشناس میراث فرهنگی اظهار داشت: درزهای انبساط و انقباض پل در دوره های گذشته ناآگاهانه پر شده اند و بدون توجه به ساختار پل و این درزها جان پناه احداث شده است.
وی افزود: بدلیل پرشدن فضاهای خالی به طاق های پل فشار وارد شده است زیرا در تابستان و زمستان طول پل به دلیل انبساط و انقباض تغییر می کند و زمانی که درزهای انبساط پر باشند بر دیگر قسمت های پل آسیب وارد می شود.
این کارشناس با اشاره به رعایت نشدن اصول فنی در احداث جان پناه گفت: این جان پناه نه تنها منظر خوبی ایجاد نکرده بلکه با فشار آوردن بر بدنه پل به یک عامل آسیب رسان تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه پیاده روی فلزی پل ساسانی در دهه 60 بر روی این پل احداث شده است، اظهار داشت: این پیاده رو کل پل را تحت فشار قرار داده و در بیشتر طاق ها ترک هایی ایجاد کرده است لذا طبق نظر کارشناسی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به پل باید پیاده روی شمالی در اسرع وقت جمع آوری شود.
وی افزود: پیاده روها در 2 دهنه ساحل شرقی پل در سال 89 - 90 جمع آوری شده اند که نشان می دهد این کار قابل اجراست؛ بعد از آن باید جان پناه در لبه جداره اصلی پل احداث شود.
این کارشناس میراث فرهنگی تعریض پل در دهه های گذشته را کاری اشتباه دانست و گفت: دهنه های بتنی باید هم عرض دهنه های آجری باشند.
وی با بیان اینکه فرسایش بستر در نقاطی اتفاق می افتد که در کنار جریان مداوم آب و شدت جریان رودخانه است، افزود: تقریبا هیچ کدام از دهنه های آجری پل در مقابل جریان مداوم آب نیستند لذا شرایط برای مرمت پایه ها فراهم است و بدون تغییر مسیر آب می توان نسبت به مرمت پایه ها اقدام کرد.
این دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه اجرای کانال های مصنوعی، احداث خیابان ها و بالا آوردن آنها مانع مرمت این دهنه ها شده است، اظهار داشت: فرسایش عظیمی زیر یکی از پایه های بتنی پل ساسانی ایجاد شده و پایه های آجری آسیب سطحی دیده اند.
وی با بیان اینکه تاریکی شبانه پل را در معرض تعرض قرار داده است بر لزوم نورپردازی پل باستانی تاکید کرد و گفت: شهرداری برای نورپردازی پل، طرح های خود را ارائه کند تا همزمان با مرمت جداره ها مسیرهایی که نیازمند برق کشی هستند، اصلاح شوند.
وی پیشنهاد کرد در دزفول که مرغوب ترین خاک موجود است خط تولید آجر سنتی احداث شود تا برای معماری این شهرستان از این آجرها استفاده و تکنیک های معماری گذشته به نسل جدید منتقل شوند.
** خطر ریزش ستون ها، پل باستانی دزفول را تهدید می کند
نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اهمیت پل یکهزار و 700 ساله دزفول گفت: خطر ریزش ستون ها و بنا پل ساسانی دزفول را تهدید می کند.
عباس پاپی زاده افزود: پل باستانی دزفول با یکهزار و 700 سال قدمت از نظر تاریخی از اهمیت بالایی برخوردار است ولی به دلیل مشکلاتی که برای بنا به وجود آمده بخشی از آن در حال تخریب است.
وی با اشاره به آغاز مرمت این پل اظهار داشت: بعضی از ستون های پل به دلیل سیلاب ها، تجاوز به حریم و مسایل غیرفنی که در 50 سال اخیر اتفاق افتاده در حال تخریب است.
نماینده دزفول در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم انجام مطالعات و اعتبارسنجی برای مرمت و استحکام بخشی بنا افزود: تلاش می شود از طریق مسئولان کشوری و استانی اعتباری تامین شود تا بنای پل استحکام بخشی و برای گردشگران قابل استفاده باشد.
سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان نیز در جریان بازدید از این پل به خبرنگار ایرنا گفت: جان پناه جنوبی پل ساسانی به طول حدود 400 متر به طور کامل جمع آوری و دوباره براساس الگوی درست و رعایت درزهای انبساطی احداث خواهد شد.
سید حکمت اله موسوی افزود: با احیای محوطه تاریخی جندی شاپور زمینه گردشگری و استفاده از جاذبه های بی نظیر شهرستان دزفول فراهم می شود زیرا وجود بافت آجری، پل ساسانی، سازه های آبی و جاذبه های طبیعی می تواند منجر به جذب گردشگران زیادی در منطقه شود.
** پل باستانی دزفول نیازمند مرمت فوری است
محمد حیدری سرپرست فرمانداری ویژه دزفول نیز خواستار مرمت فوری پل ساسانی شد و گفت: پیگیری های لازم برای اختصاص اعتبار برای این پل از طریق مسئولان استانی و کشوری در حال انجام است.
سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دزفول نیز گفت: پنج میلیارد ریال برای مرمت پل باستانی دزفول جذب شده و عملیات مرمت در حال انجام است.
حجت اله آریایی افزود: به دلیل اهمیت پل باستانی دزفول ماه گذشته کارشناسانی از ایتالیا، ترکیه، ژاپن و لهستان برای تهیه طرح مطالعاتی به دزفول سفر کردند که پیش بینی می شود در ماه های آینده این طرح تهیه شود.
وی اضافه کرد: راهکارهای مرمت و بازسازی بستر پل قدیم با تهیه این طرح، توسط کارشناسان و متخصصان بین المللی ارائه خواهند شد تا از تخریب پل جلوگیری شود.
سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول گفت: در جریان بازدید مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان و مسئولان محلی از پل باستانی دزفول مقرر شد هرچه سریعتر نسبت به جمع آوری پیاده رو ضلع جنوب غربی که بار زیادی بر پایه ها وارد می کند، اقدام شود با این وجود هنوز شهرداری اقدامی در این راستا انجام نداده است.
وی ارزش آهن آلات پیاده رو پل باستانی را که باید جمع آوری شوند را افزون بر پنج میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: می توان بخشی از درآمد حاصل از فروش این آهن آلات را برای مرمت پل استفاده کرد.
آریایی درخصوص روشنایی پل باستانی دزفول نیز گفت: طبق قانون شهرداری موظف به روشنایی معابر و پل ها است ولی با وجود اعلام آمادگی میراث فرهنگی هنوز طرحی در این خصوص ارائه نکرده است.
وی افزود: با توجه به درپیش بودن نوروز و ورود گردشگران تلاش می شود در زمان باقی مانده نسبت به آسفالت، کف پوش گذاری و جمع آوری پیاده روی جنوبی پل اقدام شود.
7278/3022